Czym jest elektromiografia?
EMG (elektromiografia) to badanie elektrofizjologiczne pozwalające na ocenę funkcji mięśni oraz połączeń nerwowych. EMG stosuje się w diagnozowaniu chorób o podłożu neurologicznym, a także w zaburzeniach funkcjonowania układu mięśniowego. Dzięki temu badaniu dowiemy się, w jakim miejscu zlokalizowane są patologie oraz sprawdzimy, jaki mają charakter.
Wskazania do wykonania EMG
Wskazania do wykonania badania EMG to m.in. zespół cieśni nadgarstka, zespół cieśni kanału stępu, a także tzw. „łokieć tenisisty”. Badanie przeprowadza się przede wszystkim w przypadkach niedowładów – zarówno spastycznych, jak i wiotkich. Niedowłady najczęściej powstają w wyniku udaru lub niedotlenienia mózgu spowodowanego zatrzymaniem krążenia, choć zdarza się również, że porażenia powstają po urazach lub operacjach kręgosłupa. Badania EMG są także często wykonywane u sportowców, gdyż ocenia się dzięki nim wydolność organizmu, a także analizuje się, jakie techniki i ćwiczenia będą najlepsze, aby osiągnąć pożądane efekty sportowe. Inne przypadki, w których wskazane jest wykonanie EMG to:
- dystrofia mięśniowa;
- rdzeniowy zanik mięśni;
- rwa kulszowa;
- rwa barkowa;
- pourazowe uszkodzenia mięśni;
- miastenia gravis;
- zespół nadpobudliwości nerwowo-mięśniowej;
- polineuropatia cukrzycowa;
- zespół Guillain-Barre
Badania EMG – przeciwwskazania
Badania EMG nie powinno się przeprowadzać u osób z wszczepionym rozrusznikiem serca. Pacjenta dyskwalifikują również sztuczne zastawki i inne wszczepione metalowe elementy. Bezwzględnym przeciwwskazaniem jest też ciąża.
Badania EMG – przygotowanie do badania
Przed EMG nie wymaga się od Pacjenta szczególnego przygotowania. Istotne jest jednak wcześniejsze umycie oraz nienatłuszczanie obszaru, w którym będzie przeprowadzane badanie. Bardzo ważne jest, aby Pacjent poinformował lekarza o przyjmowanych lekach, ponieważ niektóre leki (np. aspiryna lub niektóre suplementy diety) mogą znacząco wpłynąć na wynik badania.
Badania EMG – przebieg badania
Badanie elektromiograficzne można podzielić na 4 części:
- elektroneurografię – jest to stymulacja określonego nerwu za pomocą elektrody i rejestracja przewodzonego impulsu do miejsca, w którym znajduje się druga elektroda;
- elektromiografię – badanie przewodnictwa w nerwach obwodowych. Polega na wprowadzeniu w wybrane mięśnie od 10 do 20 elektrod igłowych;
- próbę tężyczkową (zwaną też próbą ischemiczną) – ta część służy ewentualnemu wykryciu tężyczki. Pomiędzy kciuk a palec wskazujący wprowadza się elektrodę igłową z jednoczesnym zaciśnięciem opaski wokół wybranej ręki, co powoduje zablokowanie przepływu krwi i wywołanie silnego mrowienia oraz zesztywnienia. Badanie trwa ok. 15 minut. Po tym czasie sprawdza się czy na ręce występują objawy charakterystyczne dla tężyczki;
- próbę miasteniczną (zwaną także próbą nużliwości lub próbą męczliwości) – polega ona na stymulacji przewodnictwa nerwowo-mięśniowego za pomocą supramaksymalnych bodźców. Przy jej wykonywaniu wykorzystywane są elektrody powierzchniowe, więc próba miasteniczna nie jest badaniem inwazyjnym.
Czy badania EMG jest bolesne?
Ból zawsze jest kwestią indywidualną i zależy od tego, jaki próg bólu ma dany Pacjent. Na pewno najbardziej nieprzyjemnym momentem jest wbijanie elektrod igłowych. Część chorych jako nieprzyjemną ocenia już samą stymulację nerwu. Skurcze mięśni podczas badania również mogą być bolesne lub powodować dyskomfort. Wszystko jednak mija po zakończeniu próby. Czasami może okazać się, że po wkłuciu elektrod wystąpiło krwawienie.
Mimo, że badanie EMG jest niezbyt komfortowe, to bardzo często jest jedyną metodą, dzięki której udaje się postawić trafną diagnozę.
Istnieje także zupełnie nieinwazyjna metoda badania EMG, polegająca na przyklejeniu elektrod do ciała pacjenta. Badanie takie trwa około 40 minut i musi być poprzedzone badaniem neurologicznym.
